Co to przemysły kreatywne?

Do sektorów kreatywnych zalicza się te rodzaje działalności, które mają korzenie w kreatywności, umiejętnościach i talencie człowieka, a także te które mają potencjał do pomnażania bogactwa i tworzenia nowych miejsc pracy poprzez generowanie i wykorzystywanie własności intelektualnej.

Poszukiwanie powiązań między kulturą, nauką i biznesem zaowocowało wypracowaniem nowego sektora gospodarki zwanego w literaturze sektorem/przemysłem czy też branżą kreatywną. Pojęcie to zaczęło się rozwijać stosunkowo niedawno – pod koniec ubiegłego stulecia wraz z rozwojem koncepcji gospodarki opartej na wiedzy.

World Intellectual Property Organisation określa sektor kreatywny jako wszystkie przemysły, których działalność uwzględnia twórczość, produkcję, wytwarzanie, prezentację, nadawanie, wystawiennictwo, dystrybucję i sprzedaż dóbr chronionych prawami autorskimi. Połączenie kreatywności z przedsiębiorczością, czyli umiejętnością przełożenia wypracowanego pomysłu na konkretne działanie przynoszące korzyści, stanowi bazę dla zaistnienia przemysłu kreatywnego.

Jakie subsektory należą do sektora kreatywnego?

Klasyfikacja sektorów kreatywnych wg UNCTAD (Konferencja Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju) to:

• Usługi kreatywne (architektura, reklama, usługi kulturalne, kreatywne B+R, rekreacje);
• Nowe media (oprogramowanie komputerowe, gry wideo, cyfrowa zawartość kreatywna);
• Wzornictwo (wewnętrzne, grafika, moda, biżuteria, zabawki);
• Wydawnictwa i media drukowane (książki, prasa i inne publikacje);
• Media audiowizualne (film, telewizja, radio, inne nadawanie);
• Sztuka wizualna (obrazy, rzeźby, fotografie, antyki);
• Sztuka performance (muzyka na żywo, teatr, taniec, opera, cyrk itp.);
• Stanowiska kulturalne (archeologiczne, muzea, galerie, wystawy, biblioteki);
• Tradycyjne, kulturalne wyrażanie (sztuka i rękodzieło, festiwale i obchody).

Jak wyglądają przemysły kreatywne w Lublinie?

Przeprowadzone badania (ilościowe i jakościowe) oraz analizy zgodnie pokazują duży potencjał Lublina, jako miasta ludzi kreatywnych oraz twórczych. Sektor kreatywny ma potencjał by być wizytówką Lublina – miejscem nie tylko inspiracji, ale także miastem słynącym z ludzi twórczych, pełnych pasji, zaangażowania oraz jakości w podejmowaniu działaniu.

Na koniec 2017 roku w Lublinie było 3364 zarejestrowanych podmiotów z sektora kreatywnego, natomiast dla całego Lubelskiego Obszaru Funkcjonalnego było to już blisko 4400 podmiotów. Raport opiewający okres od 2009 do 2017 pokazuje, że sektor kreatywny wzrasta średnio 8% każdego roku na terenie LOF, co przy wzroście 1,7 % dla wszystkich podmiotów jest bardzo dobrym wynikiem.

Raport scharakteryzował dziesięć podsektorów: architekturę, design, rynek wydawniczy, film, muzykę, radio i telewizję, wydarzenia artystyczne, gry i oprogramowanie, reklamę oraz instytucje kultury. Największy udział procentowy w sektorze ma podsektor gier i oprogramowania (32,6%), a kolejnym jest reklama z 19,6% udziałem w sektorze kreatywnym.

Sektor kreatywny jest bardzo zróżnicowany pod kątem formy działalności, z zauważalnym udziałem freelancerów w strukturze. Sektor tworzą głównie przedsiębiorstwa młode – zarówno wiekiem osób je prowadzących, jak i stażem działalności na rynku. Typową formą zatrudnienia w sektorach kreatywnych są częściej umowy krótkoterminowe: umowa o dzieło lub umowa zlecenie, niż umowa o pracę, co wynika z zadaniowej/projektowej specyfiki działania sektora. Odbiorcami działań tego sektora są głównie klienci lokalni (40%), ale 39% osób ma klientów w różnych regionach Polski i/lub zagranicznych, co przy braku specjalizacji i dużym rozproszeniu sektora należy uznać za zjawisko bardzo pozytywne.

Główne atuty miasta to w ocenie badanych: jego wielkość, koszty życia, inspirujący i chętni do działania ludzie, obserwowane korzystne zmiany, jakie na przestrzeni ostatnich lat dzieją się w mieście, działanie wielu międzynarodowych organizacji oraz inicjatyw, stopniowe otwieranie się przedsiębiorców na wymianę doświadczeń (m.in. FackUp Nights), a także duży potencjał akademicki.

Przeprowadzone badania oraz analizy pokazały też wiele bolączek, z którymi mierzy się lubelski sektor kreatywny. Badani zwracali uwagę na braku lokalnego popytu oraz brak dużych zleceń z biznesu (w efekcie też braku wyzwań). Lublin oceniany jest jako miasto „dobre na start”, lecz występują problemy z zatrzymaniem odpływu wartościowych, kreatywnych jednostek do innych miast. Oprócz wspomnianych powyżej, badani wskazali na niskie zarobki, niska świadomość klientów, oraz brak wsparcia dla sektora. Najsilniej odczuwanymi potrzebami są: integracja środowiska, pomocy w zdobywaniu wiedzy biznesowej oraz pomoc w promocji, w także wsparcie finansowe.

Dowiedz się więcej: Analiza stanu przemysłów kreatywnych w Lublinie.